Hộp giảm tốc là gì? Vai trò và cấu tạo của hộp giảm tốc

Nếu bạn đang băn khoăn và có ý định tìm hiểu về hộp giảm tốc là gì thì đừng bỏ qua bài viết này nhé! Trong bài viết bày, chúng tôi sẽ giải đáp thắc mắc về hộp giảm tốc là gì? Vai trò và cấu tạo hộp giảm tốc như thế nào? Động cơ giảm tốc là gì? Cách phân loại hộp giảm tốc là gì? 

Phân loại hộp giảm tốc

Thông thường, hộp giảm tốc được phân thành 2 loại cơ bản sau đây.

Phân loại theo cấp giảm tốc

Hệ số giảm tốc nhiều cấp là khi có đầu ra phù hợp với yêu cầu nhiều lần bằng cách thay đổi tỉ số truyền động thông qua việc thay đổi số lượng răng cưa của bánh răng. Nếu phân loại theo cấp giảm tốc thì có các loại hộp số thông dụng có thể kể đến như:

Hộp giảm tốc 1 cấp

Hộp giảm tốc 1 cấp cho ta biết đây là thiết bị có 1 lần thay đổi tỉ số truyền động. Tùy thuộc vào mục đích sử dụng mà người dùng lựa chọn các loại hộp giảm tốc cấp 1 bánh răng trụ, bánh răng nghiêng,…

Hộp giảm tốc 2 cấp

Tương tự, hộp giảm tốc 2 cấp này sẽ có 2 lần thay đổi tỉ số truyền động. Hộp số giảm tốc cấp hai gồm 2 loại: hộp giảm tốc 2 cấp bánh răng trụ răng nghiêng, hộp giảm tốc bánh răng trụ 2 cấp đồng trục,…

Hộp giảm tốc 2 cấp là gì?
Hộp giảm tốc 2 cấp là gì?

Hộp giảm tốc 3 cấp

Hộp giảm tốc có 3 lần thay đổi tỉ số truyền động nên được gọi là hộp giảm tốc 3 cấp.

Phân loại theo cấu tạo

Tùy theo hình dáng và cấu tạo bên trong mà hộp giảm tốc được phân chia thành 6 loại như sau.

Hộp giảm tốc bánh răng hành tinh

Đây là thiết bị được thiết kế và cải tiến theo dạng truyền bánh răng. Các bánh răng này sẽ được bố trí lắp đặt sao cho ăn khớp với nhau. Điểm nổi bật của thiết bị này là có kích thước nhỏ gọn, tỉ số truyền động lớn nên thường được lắp đặt ở những vị trí có không gian chật hẹp nhưng cần công suất lớn.

Hộp giảm tốc bánh răng côn

Hộp giảm tốc bánh răng côn chính là dạng hộp số bánh răng nhuyễn ăn khớp với nhau, đặc điểm nổi bật của thiết bị này là dễ sử dụng, thuận tiện trong việc bảo trì và sửa chữa, hiệu suất làm việc cao và giải nhiệt tốt. Tuy nhiên, loại hộp giảm tốc bánh răng côn 1 cấp, côn trụ 2 cấp lại có kích thước lớn và chiếm diện tích hơn.

Hộp giảm tốc bánh răng côn
Hộp giảm tốc bánh răng côn

Hộp giảm tốc trục vít

Nếu bạn đang cần lắp hộp giảm tốc cho động cơ có công suất dưới 11kw thì hộp giảm tốc trục vít 1 cấp, 2 cấp,… là sự lựa chọn tuyệt vời bởi thiết bị được người dùng đánh giá cao.

Cấu tạo của thiết bị này gồm 1 trục vít (guồng xoắn) được làm bằng thép không gỉ và 1 bánh răng được làm bằng đồng thau.

Ngoài ra, thiết bị hộp giảm tốc trục vít còn có 2 trục vào, 2 trục ra, 4 vòng bi bạc đạn và có thể thoải mái lựa chọn với các size từ size 50 đến size 250 với cách tính size sẽ dựa trên kích thước thực tế đo được từ trục ra đến trục vào.

Hộp số giảm tốc bánh răng trục thẳng

Hộp số giảm tốc bánh răng trục thẳng là loại thiết bị tiêu chuẩn, được sử dụng chủ yếu trong công nghiệp. Loại hộp số giảm tốc bánh răng trục thẳng được làm bằng thép hoặc gang, được kết nối với motor truyền động thông qua các khớp nối hoặc bánh đà. Loại thiết bị này được thiết kế với các cặp bánh răng ăn khớp với nhau, trục đầu vào trùng với trục đầu ra.

Hộp số giảm tốc bánh răng trục thẳng
Hộp số giảm tốc bánh răng trục thẳng

Hộp giảm tốc đồng trục

Là hộp giảm tốc 2 trục song song, đây là loại hộp dạng trục thẳng của hộp giảm tốc bánh răng, có các bánh răng trụ nghiêng ăn khớp với nhau. Ưu điểm của loại thiết bị này là chiều dài và trọng lượng của hộp nhỏ.

Hộp giảm tốc đồng trục gồm 2 loại: Động cơ có 2 lần thay đổi tỉ số truyền động, hộp giảm tốc bánh răng trụ 2 cấp đồng trục.

Hộp giảm tốc cyclo

Hộp giảm tốc cyclo có cấu tạo bằng bi, được thiết kế đặc biệt hơn với con lăn và các đĩa, hoạt động theo dạng trượt.

Nhiều người thường lựa chọn sử dụng bởi cấu tạo đơn giản, nhỏ gọn, tỉ số truyền động rất lớn nhưng lại có hiệu suất hoạt động không cao và tiêu tốn nhiều năng lượng.

Ưu nhược điểm của các loại hộp giảm tốc?

Có rất nhiều loại hộp giảm tốc được sử dụng phổ biến trên thị trường hiện nay, mỗi loại sẽ có ưu, nhược điểm riêng. Cùng tìm hiểu về 3 loại hộp giảm tốc cơ bản hiện nay bao gồm: hộp giảm tốc bánh răng, hộp giảm tốc hành tinh và hộp giảm tốc cyclo.

Hộp giảm tốc bánh răng

Ưu điểm

– Cấu tạo của hộp giảm tốc bánh răng vô cùng đơn giản, dễ sử dụng, bảo dưỡng cũng như sửa chữa.

– Giải nhiệt tốt nên hiệu suất làm việc cao.

Nhược điểm

– Mặc dù có hiệu suất cao nhưng cấu tạo không đẹp mắt và chiếm diện tích lớn.

Hộp giảm tốc hành tinh

Ưu điểm

– Thiết kế hộp giảm tốc hành tinh nhỏ gọn, có tỉ số truyền lớn.

– Có thể kết nối với động cơ điện lẫn động cơ thủy lực nên vô cùng tiện lợi.

 Hộp giảm tốc hành tinh nhỏ gọn
Hộp giảm tốc hành tinh nhỏ gọn

Nhược điểm

– Bởi vì có cấu tạo nhỏ hẹp nên khả năng tản nhiệt kém hơn so với loại hộp giảm tốc bánh răng.

Hộp giảm tốc cyclo

Ưu điểm

– Tỉ số truyền động lớn.

– Thiết kế nhỏ gọn.

– Có cấu tạo đơn giản.

Nhược điểm

– Tiêu hao nhiều năng lượng.

– Hiệu suất làm việc thấp do hệ thống tản nhiệt kém.

Ứng dụng của hộp giảm tốc

Ngày nay ứng dụng của hộp giảm tốc rất đa dạng, đặc biệt được sử dụng rộng rãi như:

– Ứng dụng trong các ngành sản xuất như: trên băng chuyền sản xuất thực phẩm, thức ăn gia súc, sản xuất bao bì, cửa cuốn, máy khuấy bột, máy trộn sơn, băng tải vận tải đất đá, động cơ xe máy, động cơ xe cơ giới,…

Ứng dụng của hộp giảm tốc là gì?
Ứng dụng của hộp giảm tốc là gì?

– Hộp giảm tốc được ứng dụng phổ biến trong ngành công nghiệp như: sản xuất, luyện kim, gia công, chế biến, khai khoáng, trong khuấy trộn, cán thép, xi mạ, trong các hệ thống cấp liệu lò hơi,…

– Một trong những ứng dụng mà bạn dễ thấy hơn của hộp giảm tốc là gì, đó chính là ở trong động cơ của xe máy và đồng hồ.